Gemeenten krijgen budget van de rijksoverheid om bijstandsuitkeringen mee te bekostigen, de gebundelde uitkering. Als het ontvangen budget niet voldoende is om alle bijstandsuitkeringen mee te betalen, dan moet de gemeente dit tekort uit de eigen middelen aanvullen. Eventuele overschotten mag de gemeente houden. Deze systematiek prikkelt gemeenten om bijstandsgerechtigden te re-integreren. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) wil de verdeling van de gebundelde uitkering over gemeenten verbeteren. Het Ministerie heeft besloten om hiervoor vier varianten voor verdeelmodellen uit te werken, namelijk 1) Verbetering van het huidige model, 2) Multiniveau-analyse, 3) Verschillenanalyse en 4) Trendmodel.

Dit onderzoek beschrijft het trendmodel. Het trendmodel combineert historie en objectiviteit. Het model neemt de werkelijke uitgaven van gemeenten in een bepaald basisjaar als uitgangspunt en telt daar de objectieve ontwikkeling van de bijstandsuitgaven bij op. Deze objectieve ontwikkeling wordt geschat op basis van niet-beïnvloedbare factoren. Gemeenten ontvangen hierdoor budget voor hun niet-beïnvloedbare uitgaven en worden gestimuleerd om hun beïnvloedbare uitgaven omlaag te brengen.