Het gebruik van de belastingaftrekregeling voor buitengewone uitgaven door mensen met een chronische ziekte of handicap is vorig jaar met tien procent gestegen. Maar nog altijd maakt de helft van de chronisch zieken en gehandicapten die in aanmerking komen voor aftrek van hun ziektekosten, geen gebruik van deze regeling.

Veertig procent van de mensen met een chronische ziekte of handicap die in 2005 wel in aanmerking kwamen voor aftrek van hun ziektekosten maar er geen gebruik van maakten, heeft geen belastingaangifte gedaan en loopt daardoor de compensatie mis. Daarnaast deed 53 procent wel belastingaangifte, maar gebruikte de aftrekregeling voor buitengewone uitgaven niet omdat zij dacht daarvoor niet in aanmerking te komen. Gemiddeld hadden deze niet-gebruikers lagere ziektekosten dan de mensen die wel van de regeling gebruik maakten. “Toch komen de ziektekosten sneller boven de drempel uit dan men denkt”, verklaart NIVEL-onderzoeker Marianne Pannekeet. “Het zou voor veel chronisch zieken en gehandicapten zeker de moeite lonen hun kosten toch nog eens goed op een rijtje te zetten.”

Op verzoek van de betrokken ministeries onderzochten het NIVEL en SEO Economisch Onderzoek het gebruik van de aftrekregeling voor bijzondere uitgaven. Nadat in 2005 bleek dat de aftrekregeling in 2004 weinig door chronisch zieken en gehandicapten was benut, is door de overheid en andere partijen veel gedaan om de regeling bekender te maken. Een jaar later blijkt het gebruik van de aftrekregeling onder mensen met een chronische ziekte of handicap met 10% te zijn toegenomen. Niettemin maakt nog altijd 50% van de ‘rechthebbende’ chronisch zieken en gehandicapten geen gebruik van de regeling.

Behalve de aftrekregeling voor buitengewone uitgaven, kunnen extra ziektekosten van chronisch zieken en gehandicapten worden gecompenseerd via de regeling bijzondere bijstand, die de gemeenten uitvoeren. De bijzondere bijstand is vooral bedoeld voor lage inkomens, terwijl de aftrekregeling voor buitengewone uitgaven door alle inkomensgroepen kan worden gebruikt. Voor mensen met een laag inkomen – die dus weinig inkomstenbelasting betalen – bestaat nog de regeling tegemoetkoming buitengewone uitgaven als aanvulling op de aftrekregeling.