Dit rapport presenteert de resultaten van een institutionele analyse van de economische structuur en marktgedrag in de bouwsector. De centrale vraag of bepaalde elementen uit de economische structuur van de bouwmarkt onregelmatigheden in de hand werken. In het onderzoek komt inderdaad een aantal structuurkenmerken naar voren gekomen dat de kans op onregelmatigheden vergroot. De structuurkenmerken hebben eveneens gevolgen voor de marktwerking in de bouwsector, voor de gedragingen van de marktpartijen en voor de economische prestaties van de bouw.

Door de wisselende locatie en door het feit dat elk bouwwerk anders is, is het in de bouw moeilijker om het productieproces ‘strak’ te organiseren dan bijvoorbeeld in de industrie. Hierdoor wordt de markt minder transparant en bestaat er meer ruimte voor onregelmatigheden zoals prijsafspraken en marktverdeling. Er is in de bouw bovendien sprake van sterke concernvorming, waarbij afzonderlijke werkmaatschappijen blijven functioneren als een zelfstandige onderneming. Een beperkt aantal grote bedrijven is gemakkelijker in staat samen te spannen, waardoor de kans op onregelmatigheden toeneemt. De bouwsector kent verder al zeer lang een cultuur van onderlinge afspraken. Er is sprake van een ‘ons-kent-ons’ circuit en van ‘etentjes’ waarin van alles wordt geregeld.

Deze en nog een groot aantal andere elementen van de economische structuur van de bouwsector werken onregelmatigheden in de hand. In het rapport worden al deze structuurkenmerken beschreven. Daarbij wordt ook aangegeven hoe ze tot onregelmatigheden kunnen leiden.