Er bestaan in Nederland verschillende fiscale regelingen voor bedrijfsopvolging en bedrijfsoverdracht. Bereikt de overheid met deze regelingen de doelstelling dat belastingheffing bedrijfsoverdrachten niet mag belemmeren? En gebeurt dat doelmatig? Dit zijn de centrale onderzoeksvragen van dit rapport.

De financiering van bedrijfsoverdrachten is één van de belangrijkste knelpunten bij bedrijfsoverdrachten, in het bijzonder in het MKB. De oorzaak hiervan is gelegen in informatieproblemen. De fiscale regelingen kunnen de financieringsbehoefte bij bedrijfsoverdrachten verminderen en dit probleem verkleinen. In het algemeen resulteren de fiscale regelingen in meer bedrijfsoverdrachten.

Het gebruik van de meeste fiscale regelingen die gericht zijn op bedrijfsoverdrachten staat open voor alle bedrijfsoverdrachten. De regelingen geven in de praktijk echter een prikkel om minder bedrijven aan externe derden aan te bieden en meer aan familieleden of werknemers terwijl de kans op succesvolle voortzetting van de onderneming niet groter hoeft te zijn bij overname door familie of werknemer. Dit probleem wordt verstrekt door de omstandigheid dat de betreffende regelingen ten goede komen aan bedrijfsoverdrachten waarvan het aannemelijk is dat het financieringsprobleem daar juist minder groot is (overdrachten binnen de familiesfeer).

Door gebrek aan beschikbaarheid van goede data is een zuivere analyse van doeltreffendheid en doelmatigheid van de fiscale regelingen voor bedrijfsoverdrachten op dit moment niet mogelijk. Als alternatief zijn op basis van gegevens van de Belastingdienst simulatieberekeningen uitgevoerd welke duiden op beperkte doeltreffendheid en doelmatigheid van de fiscale regelingen. Aanbevolen is goede data te gaan registreren zodat de fiscale regelen over een aantal jaren aan een definitieve evaluatie kunnen worden onderworpen.