Vijf jaar Air France - KLM

Het hoofddoel in 2009 van het SEO-onderzoek ‘Evaluatie vijf jaar Air-France-KLM’ was het evalueren van de ontwikkeling van de marktpositie van Air France-KLM en de netwerkkwaliteit op Schiphol sinds de fusie, mede tegen de achtergrond van de Staatsgaranties Air France-KLM. Uit het onderzoek komt onder meer naar voren dat op geen enkel moment sprake was van een onevenwichtige ontwikkeling van de hubs Schiphol en Parijs Charles de Gaulle (CDG) in het netwerk van Air France-KLM. Schiphol groeide in de periode 2004-2009 feitelijk sneller dan Parijs CDG binnen het Air France-KLM netwerk. Met andere woorden, Air France-KLM heeft zich gedurende de periode van het onderzoek (2004-2009) in grote lijnen aan de afgegeven Staatsgaranties gehouden.

Daarnaast schetst het onderzoek een aantal externe ontwikkelingen die de netwerkkwaliteit op Schiphol kunnen beïnvloeden en dan met name de rol van Schiphol als hub binnen het netwerk van Air France-KLM. Hiertoe behoort het risico van netwerkerosie op Schiphol ten gunste van Parijs, maar ook bijvoorbeeld de opkomst van de luchtvaartmaatschappijen uit de Golfregio en de extra landingsbaan op Frankfurt. Tot slot geeft het onderzoek een aantal mogelijke beleidsrichtingen voor de overheid om de netwerkkwaliteit op Schiphol te versterken.

SEO benadrukt dat het onderzoek in 2009 is uitgevoerd over de periode 2004-2009 en dat het onderzoek dan ook in dit licht gezien moet worden. Sinds het onderzoek zijn er zes jaar verstreken. De luchtvaartmarkt en economische omstandigheden zijn sterk veranderd.

Tussen 2006 en 2009 heeft SEO Economisch Onderzoek in opdracht van het voormalige Ministerie van Verkeer en Waterstaat de Staatsgaranties Air France-KLM ook jaarlijks gemonitord. Nadat in 2010 de Staatsgaranties deels verlengd zijn (waaronder de garantie van een “evenwichtige hubontwikkeling”), heeft het ministerie SEO Economisch Onderzoek de opdracht gegeven die evenwichtige hubontwikkeling en, in bredere zin, de netwerkontwikkeling op Schiphol en concurrenten, te monitoren en in beeld te brengen. SEO Economisch Onderzoek heeft monitorstudies verricht met betrekking tot de periodes 2009-2011, 2009-2012, 2009-2013 en 2009-2014.

“De Staatsgaranties ten aanzien van de netwerkkwaliteit beogen een evenwichtige netwerkontwikkeling tussen Schiphol en Parijs Charles de Gaulle. Gezien de meest recente ontwikkelingen in de netwerkkwaliteit van Schiphol en Parijs Charles de Gaulle blijkt dat Schiphol nog steeds een betere ontwikkeling laat zien in termen van de directe connectiviteit en hubconnectiviteit.

In zijn algemeenheid geven de connectiviteitsresultaten op het gebied van passagiers geen aanleiding om een waarschuwing af te geven aan de Nederlandse overheid wat betreft de handhaving van de Staatsgaranties. Sterker nog, Schiphol heeft zich sinds 2004 op alle fronten aanzienlijk sterker ontwikkeld dan Parijs Charles de Gaulle met betrekking tot het Air France-KLM-netwerk. Zowel de direct connectiviteit als de hubconnectiviteit zijn in 2014 op Schiphol nagenoeg gelijk aan die op Parijs Charles de Gaulle. Dit terwijl de aandelen van Schiphol in de directe connectiviteit en hubconnectiviteit in 2004 nog respectievelijk 42 en 36 procent bedroegen.”