Beter laat dan nooit

Er zijn structurele concurrentieproblemen op de Nederlandse geadresseerde postmarkt, die alleen aangepakt kunnen worden met ex ante toezicht. Een overheid die nalaat dat toezicht te regelen, kan niet van postbedrijven eisen dat zij naar minimaal 80 procent arbeidsovereenkomsten ingroeien. Die eis om over te gaan naar betere, maar duurdere arbeidsvoorwaarden, verplicht de overheid om ex ante mededingingstoezicht te regelen.

Ondanks het huidige duopolie op de postmarkt, dat ontstond nadat Selekt Mail werd overgenomen door Sandd en PostNL de activiteiten van Netwerk VSP Geadresseerd staakte, is de dynamiek er niet minder om. De postmarkt krimpt daarnaast fors, met zo’n 20 procent in de afgelopen 11 jaar. Dat maakt de concurrentiestrijd om de grotere klanten met post met een lage tijdgevoeligheid hevig. Op de overige segmenten blijft de positie van PostNL onverminderd sterk. De monopoliepositie van PostNL op het segment voor post met een hoge tijdgevoeligheid (H-segment; post met een overkomstduur van minder dan of gelijk aan 24 uur) is onaangetast. De monopoliepositie van PostNL op het 48-uurssegment en ongesorteerde partijpost, staat wel onder druk door (potentiële) toetreding door Sandd, maar het marktaandeel van PostNL blijft op deze segmenten nagenoeg 100 procent.

Door deze dominantie van PostNL bestaat het gevaar dat de onderneming marktmacht op het deel van de postmarkt met nagenoeg geen concurrentie (H-segment en 48-uurssegment) inzet om de positie op het concurrerende deel van de postmarkt (de post met een lagere tijdgevoeligheid), te vervalsen of te beperken. Dat gebeurt middels kruissubsidies tussen beide segmenten en ook tussen grotere klanten op die segmenten. Deze kruissubsidies vormen een essentieel mededingingsprobleem op de huidige Nederlandse postmarkt. Het is voor een effectieve werking van de markt van het grootste belang om mededingingsbeperkende kruissubsidies te voorkomen.

Wat is – gegeven de hierboven geschetste marktsituatie – de economische beoordeling van de, thans door staatssecretaris Bleker in zijn brief van 21 februari jl. voorgestelde, maatregelen over onder andere ex ante toezicht op de postmarkt? Zijn die maatregelen afdoende voor een effectieve werking van de postmarkt? Deze vragen worden geadresseerd in het rapport dat u op deze pagina kunt downloaden.