De markt voor abonnee-informatiediensten

Iedere Europese ingezetene heeft recht om via de telefoon contactinformatie over abonnees op te kunnen vragen. In Nederland is deze Universele Dienst (UD) vooralsnog ingevuld door KPN. Om de concurrentie in de markt voor abonnee-informatiediensten te faciliteren is een korte nummerreeks, de ’18xy-reeks’, specifiek beschikbaar gesteld voor abonnee-informatiediensten. Hierop mag primair nummerinformatie worden aangeboden, aangevuld met openbaar beschikbare abonnee-informatie.

Eén van de marktpartijen – 1850 BV – heeft verzocht de bestemming van de 18xy-reeks zodanig te verruimen dat er niet meer primair nummerinformatie hoeft te worden aangeboden. Concreet betekent dit dat aanbieders nog wel nummerinformatie moeten aanbieden maar dat dit niet verplicht in elk gesprek verstrekt hoeft te worden.

Om een beslissing te nemen over de mogelijke verruiming heeft het ministerie van Economische Zaken SEO gevraagd inzicht te verschaffen in de markt voor telefonische nummerinformatie en de gevolgen te onderzoeken van een mogelijke verruiming voor de 18xy-reeks alsmede voor andere telefonische kanalen waarop abonnee-informatie wordt aangeboden, de 090x-reeks.

Binnen de 18xy-reeks is sprake van een sterke concentratie. Hoewel er 99 18xy-nummers beschikbaar zijn en momenteel 24 nummers actief, nemen twee 18xy-nummeraanbieders navenant het hele belvolume voor hun rekening: KPN en 1850 BV.

Het belvolume op de telefonische markt voor nummerinformatie krimpt al jaren en omvat in 2013 circa 7,7 miljoen telefoontjes per jaar. Vanwege het toegenomen gebruik van online kanalen is de verwachting dat de daling zich voortzet en dat het op termijn niet meer rendabel is om 18xy-nummers te exploiteren. Daarbij moet op basis van de interviews gedacht worden in termen van enkele jaren, wat hier wordt geïnterpreteerd als minimaal twee jaar tot uiterlijk tien jaar.

Het is niet aannemelijk dat een groot aantal partijen na een eventuele verruiming zou toetreden op de 18xy-nummerreeks. Daarvoor zijn de praktische toetredingsdrempels, met name in termen van benodigde investeringen in een krimpende markt, te hoog. Dit laat onverlet dat ook na verruiming nummerinformatie zal worden aangeboden.

18xy-nummers zouden na de voorgestelde verruiming concurreren met 0900-nummeraanbieders die openbaar beschikbare abonnee-informatie aanbieden – specifiek de nummers waarop verkeer-, file- en ov-informatie wordt aangeboden. Dit biedt mogelijkheden voor een toename in het belvolume, wat de rendabele periode voor 18xy-nummers zou kunnen verlengen. De bestaande productmarkten binnen de 0900-reeks (verkeer, ov-reis) zijn relatief beperkt in termen van belvolume en ook daar is reeds een forse daling in belvolume ingezet. Een eventuele verlenging zou dan niet meer dan marginaal zijn.

Bij verruiming zou dus concurrentiedruk ontstaan vanuit 18xy-nummers op 0900-nummers. Deze druk zou bestaan uit maximaal twee partijen (KNP en 1850 BV). Hier is op zich niets mis mee: toenemende concurrentie wordt normaliter positief bezien.

De 0900-nummers zouden echter nadeel van deze concurrentie kunnen ondervinden doordat een 18xy-nummer makkelijker te onthouden is en daarmee meer consumenten aantrekt. Omdat dit voordeel voor 18xy-nummers het gevolg is van regulering, zou er mogelijk sprake zijn van oneerlijke concurrentie. Of dit zo is, hangt af van de vraag of de 0900-nummers na verruiming daadwerkelijk concurrentiedruk ervaren van 18xy-nummers en, zo ja, of de kortere 18xy-nummers daadwerkelijk een nadeel vormen voor de 0900-nummers.

Dit rapport concludeert dat er in theorie sprake zou kunnen zijn van oneerlijke concurrentie als gevolg van de voorgestelde verruiming maar dat te betwijfelen is of dit in de praktijk daadwerkelijk een relevante rol speelt voor 0900-nummers. Deze conclusie wordt overigens gedeeld door de marktpartijen zelf.