In 2017 is het verdeelmodel dat wordt gebruikt voor de verdeling van de middelen voor het inkomensdeel van de Participatiewet verder doorontwikkeld. Na de publicatie van de budgetten voor 2017 hebben verschillende gemeenten factoren aangedragen die ten onrechte niet zouden zijn meegenomen of verkeerd zouden zijn geoperationaliseerd. Ook uit adviezen over model 2017 van experts, de Raad voor de financiƫle verhoudingen (Rfv), suggesties van het ministerie van SZW en aanbevelingen van SEO Economisch Onderzoek en Atlas voor gemeenten kwam een aantal verbetersuggesties voor het bijstandsverdeelmodel voor 2018 naar voren.

Dit rapport beschrijft deze verbetersuggesties. Zo is onderzocht of het mogelijk is om rekening te houden met seizoeneffecten in de bijstandsafhankelijkheid in gemeenten, zijn nieuwe verdeelkenmerken in het model getoetst en is voor enkele kenmerken in model 2017 onderzocht of verfijningen mogelijk zijn. Het onderzoek laat allereerst zien dat het preciezer en conceptueel beter is om rekening te houden met seizoeneffecten, maar dat dit nauwelijks verbeteringen oplevert ten opzichte van het model dat de kans op bijstand op een bepaald moment verklaart.

Verschillende nieuwe indicatoren zijn onderzocht. Dat zijn indicatoren voor stapeling van problematiek, de nieuwe doelgroep van de Participatiewet, doorstroom vanuit de WW, niet-rechthebbenden, chronische ziekten en standplaatsen. Een aantal van deze indicatoren voldoet aan het afwegingskader en levert een verbetering van het verklaringsmodel op. Ook leidt het verder uitsplitsen van de migratieachtergrond van het huishouden tot een verbetering in de verklaringskracht. De andere onderzochte verfijningen vormen geen voldoende verbetering of komen niet door het afwegingskader.

De nieuwe indicatoren en verfijnde indicatoren die tot verbetering van het model leiden worden gecombineerd in een voorstel voor het verdeelmodel 2018. Het verschil tussen de voorspelde budgetten en de daadwerkelijke uitgaven van gemeenten is bij dit model 2018 kleiner dan bij model 2017.