Windmolens en welvaart

Het welvaartseffect van investeringen in windenergie op de Noordzee is sterk afhankelijk van de waarde van CO2-emissies. Bij een goed werkend ETS systeem is het effect op de welvaart per saldo negatief, omdat vermeden CO2-emissies niet meetellen. Bij een niet-goed werkend ETS is het effect op de welvaart per saldo positief.

SEO Economisch Onderzoek heeft op verzoek van Stichting Natuur & Milieu onderzoek uitgevoerd naar de maatschappelijke kosten en baten van investeringen in windenergie op de Noordzee. Het gaat daarbij om de afspraken in het Energieakkoord om uiterlijk in 2023 3450 MW extra vermogen te plaatsen.

Deze MKBA maakt een onderscheid tussen scenario’s voor de werking van het ETS, het Europese emissiehandelssysteem voor CO2. Als dit systeem goed werkt, mag de vermeden CO2 van extra windenergie niet worden geteld als een effect op de welvaart. Het financiële rendement van de investering in windenergie op de Noordzee is voor dit scenario met – € 2,1 miljard negatief. Er zijn echter verschillende externe effecten die positief meetellen, zoals de vermeden overige emissies (NOx, SO2 en fijnstof). Ook heeft windenergie een positief effect op de voorzieningsZekerheid. Per saldo is het MKBA-saldo bij een goed werkend ETS systeem negatief met – € 1,1 miljard (netto contante waarde).

Bij scenario’s zonder ETS tellen de vermeden CO2-emissies wel mee als een welvaartseffect. De waarde van de vermeden CO2 is bepaald op basis van de schadekosten. Deze schadekosten kennen een boven- en een ondergrens. Deze grenzen geven de extreme kansen weer op klimaatschades. Het saldo is bij de ondergrens positief met circa € 800 miljoen (netto contante waarde), voor de bovengrens is de waarde circa € 12 miljard (netto contante waarde). In potentie kan een investering in windenergie een groot effect op de welvaart hebben. De verklaring hiervan ligt bij het voorkomen van een extreme situatie waarin de klimaatschade erg hoog uitvalt. De kans hierop is klein. In het middenscenario voor de CO2-waarde is het MKBA-saldo positief met circa € 5,6 miljard (netto contante waarde).

Naast de waarde van vermeden CO2, is de elektriciteitsprijs bepalend voor de uitkomst van de MKBA. Bij een hoger prijspad is ook het financiële rendement van de investering in windenergie op de Noordzee positief.