Nu zijn de mensen op en dan stijgen de lonen

NRC interviewde SEO-directeur Bas ter Weel over de vraag waarom werkgeversvereniging AWVN wil dat de arbeidsproductiviteit meestijgt met de lonen.

Ook in 2024 stijgen de lonen
Vakbonden en werkgevers van 335 cao’s spraken begin dit jaar af om de lonen dit jaar met gemiddeld 5,7 procent te laten groeien. Dit is een lagere loonstijging dan de 7,1 procent van vorig jaar, maar het is nog steeds hoog. Vakbond FNV is tevreden, voor veel werknemers is de hoge inflatie van afgelopen jaren gerepareerd. AWVN vindt dat vakbonden meer moeten kijken naar draagkracht van bedrijven, want tegenover de afgesproken loonstijging staat onvoldoende verbetering van de arbeidsproductiviteit.

Vraag en aanbod
Werknemers zijn voor een groot deel gecompenseerd voor inflatie, maar de lage arbeidsproductiviteit maakt verdere loonsverhogingen minder logisch. Volgens Ter Weel moet AWVN niet kijken naar de nominale loonstijgingen, maar naar de reële loonstijging ten opzichte van de productiviteitsgroei. De inflatie in juni is weer boven de 3 procent uitgekomen. Daarmee kan je verantwoorden dat de lonen stijgen, boodschappen worden steeds duurder. Zoals altijd na een crisis stijgen de winsten eerder dan lonen. Dat is logisch, omdat eerst de vraag naar producten en diensten aantrekt, vóórdat bedrijven meer mensen inhuren of hun bestaande mensen meer loon geven.

Hoe kan de arbeidsproductiviteit groeien?
De arbeidsproductiviteit in Nederland is hoog, maar de groei is laag omdat we ons onvoldoende hebben gericht op technologische vernieuwing. Een manier om de arbeidsproductiviteit weer te laten groeien is door investeringen in de kwaliteit van in te zetten mensen, machines en nieuwe technologie.

Het hele interview is te lezen in de NRC van 3 juli 2024.