De onderlinge verzekeraar in 2025

Als input voor de strategische agenda van het Platform Onderlinge Verzekeraars heeft SEO Economisch Onderzoek een studie uitgevoerd naar kansen en bedreigingen voor onderlinge verzekeraars in de periode tot 2025: De onderlinge verzekeraar in 2025.

Het rapport onderbouwt de sterke punten van de onderlinge waarborgmaatschappij als bedrijfsvorm in de verzekeringsmarkt. In Nederland hebben onderlinge verzekeraars een marktaandeel van circa 25 procent. Onderlinge verzekeraars hebben relatief lagere schades waardoor ze de relatief hogere kosten van het bedrijfsmodel goed kunnen dragen: de winstmarges zijn hoger dan de concurrentie en de reserves liggen boven de niveaus die nodig zijn om te voldoen aan de eisen van het toezicht.

De bedreigingen voor de toekomst liggen deels aan de kostenkant. Onderlinge verzekeraars zijn actief in een markt waarin schaalvergroting de dominante trend is. Dit zet winstmarges onder druk. Aanscherping van regelgeving en toezicht zorgt voor hogere toezichtlasten. Schadeverzekering is bovendien een relatief verzadigde markt met veel concurrentie. Uit dit onderzoek blijkt dat voor de klanten van de onderlinge verzekeraars ‘prijs’ de belangrijkste variabele is bij de keuze van voor een nieuwe verzekering. Een prijzenslag is daarmee een reële bedreiging voor de kleinere bedrijven in de sector.

Daarnaast zorgt digitalisering voor een revolutie in de industrie. Dit rapport laat een tweedeling zien tussen jongere en oudere consumenten. De oudere klanten sluiten nog steeds graag een verzekering af op kantoor, voor de jongere generaties is internet het voorkeurskanaal. Onderlinge verzekeraars moeten inspelen op deze verandering. Meedoen op de digitale snelweg vraagt innovaties en aanzienlijke investeringen, lasten die zwaar rusten op de relatief kleine bedrijven in de sector. De vraag is of de onderlinge verzekeraars in deze markt voldoende overlevingskansen hebben.

Dit rapport geeft aanknopingspunten voor strategieën waarmee onderlinge verzekeraars de uitdagingen het hoofd kunnen bieden dan wel de kansen voor de sector kunnen grijpen. De keuze van de strategieën is sterk afhankelijk van ontwikkelingen in de externe omgeving.

Dit rapport bespreekt twee toekomstbeelden voor 2025 die bedoeld zijn om de speelruimte voor onderlinge verzekeraars af te bakenen. Het scenario Onderlinge Ondergang schetst ontwikkelingen die de overlevingskansen van de sector beperken. Het scenario Gouden Groei biedt daarentegen kansen voor versterking van de positie van de onderlinge verzekeraars. Beide scenario’s zijn beperkt waarschijnlijk. Dit betekent dat een tussenscenario waarschijnlijker is, maar dat wel degelijk rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid dat één van beide scenario’s in 2025 realiteit zal zijn.

Dit vraagt om strategieën om de ‘worst case’ te vermijden en waar mogelijk de ‘best case’ te bevorderen. Schaalvergroting, vergroting van de bekendheid en innovatie vormen de rode draad van de maatregelen die zijn uitgewerkt in dit rapport.

Bekijk ook het persbericht van het Verbond van Verzekeraars: “Onderlinge verzekeraars lanceren Strategische Agenda”.