Evaluatie ISDE (Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing): Periode 2019-2023 

De regeling
De Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE) heeft als doel bij te dragen aan de realisatie van de duurzame energiedoelen uit het Klimaatakkoord. Dit gebeurt door particuliere en zakelijke gebruikers financieel tegemoet te komen bij de aanschaf en installatie van duurzame maatregelen gericht op duurzame warmte (particulier en zakelijk), isolatie (alleen particulier) en duurzame energie-opwek (alleen zakelijk) voor woningen en gebouwen. 

In de periode 2019-2023 zijn meer dan 760.000 maatregelen gerealiseerd met behulp van de ISDE. De totale marktwaarde van de gerealiseerde maatregelen bedroeg circa € 3,6 miljard, waarvan ruim € 1,1 miljard werd gedekt door de ISDE. Meer dan de helft (53%) van het budget is naar warmtepompen gegaan, terwijl circa 36% van het budget is besteed aan isolatiemaatregelen. 

Conclusies doelbereik
Uit onderzoeken onder eigenaar-bewoners blijkt dat momenteel ongeveer twee derde bekend is met verduurzamingssubsidies, waarvan ongeveer de helft (33% van het totaal) de ISDE kent. Iets minder dan 20% van de eigenaar-bewoners denkt dat er geen subsidiemogelijkheden zijn en dat zij alles zelf moeten betalen. 

Conclusies doeltreffendheid
De totale bruto CO2-reductie die met de ISDE-maatregelen wordt bereikt is ingeschat op 663 kton CO2 per jaar. Voor het bepalen van de  netto CO2-reductie (dat deel van de verwachte reductie dat zonder de ISDE niet zou zijn behaald) wordt onderscheid gemaakt naar harde, zachte en geen additionaliteit: 

  • Op basis van 17% harde additionaliteit geldt een netto jaarlijkse reductie van 95 kton CO2: dit is de ondergrens van wat vanwege ISDE niet uitgestoten wordt. 
  • Inclusief de zachte additionaliteit — maatregelen die deels, later of in een andere vorm getroffen zouden zijn — is de additionaliteit 63%, wat gelijk is aan een netto reductie van 334 kton CO2 per jaar. 
  • De resterende 37% zou ook getroffen zijn zonder ISDE: dit betreffen de zekere meelifters. 

Conclusies doelmatigheid
De ISDE kent een bruto doelmatigheid van € 94 per ton CO2-reductie. Als alleen de additionele CO2-winst wordt meegerekend, komt de netto doelmatigheid uit op € 147 (hard + zacht) tot € 552 (hard) per ton CO2-reductie. 

Voor de Kamerbrief inclusief de kabinetsreactie zie hier.