Dit rapport presenteert een alternatief voor de betaalbaarheid en houdbaarheid van de UPD waarbij de sector middels een generieke heffing op geadresseerde post bijdraagt om zo de verdere kostenstijging van geadresseerde post in de UPD te compenseren. In dit alternatief mag de tariefruimte voor geadresseerde post in de UPD alleen stijgen met de verwachte inflatie, maar niet door de daling van de postvolumes. De huidige tariefruimte zoals door de ACM vastgesteld in 2019 geldt hierbij als uitgangspunt. De stijging van de gemiddelde kosten door de daling van postvolumes wordt vervolgens verrekend via de generieke heffing op alle geadresseerde post in de Nederlandse markt. De berekeningen tonen aan dat een gemiddelde generieke heffing oplopend van 1 cent in 2022 tot 9 cent in 2025 op alle geadresseerde post volstaat.

De postmarkt in Nederland krimpt snel, hierdoor staat de betaalbaarheid en houdbaarheid van de UPD onder druk. Deze ontwikkeling en de voorgenomen overname van Sandd door PostNL is voor de deelnemers aan het Gezamenlijk Overleg Stakeholders Postmarkt aanleiding om SEO Economisch Onderzoek te verzoeken om het door de deelnemers aangedragen alternatief van een generieke heffing op alle geadresseerde post te onderzoeken. Het onderzoek maakt gebruik van openbare informatie om de hoogte van de heffing te berekenen die noodzakelijk is om de kosten van de UPD te dekken. Daarnaast biedt het onderzoek een korte uiteenzetting over twee overige alternatieven om de UPD betaalbaar en houdbaar te houden: het aanbesteden van de UPD en het afsplitsen van de infrastructuur.

In deze rapportage is enkel gebruikgemaakt van openbare informatie zoals beschikbaar in rapportages van de ACM, PostNL en de periodieke evaluatie van de universele postdienst. Waar nodig maakt SEO aannames voor de ontbrekende parameters om de ontwikkelingen in volumes, tarieven en kosten tot 2025 in te schatten. Een preciezere inschatting vergt vervolgonderzoek waarbij de input van door PostNL of de ACM niet openbaar gemaakte data noodzakelijk is.