Het onderzoek
Om aan de infraopgave van de toekomst te kunnen voldoen is het van belang dat er voldoende beschikbaar arbeidsaanbod is voor de infrasector. Met name gegeven de huidige arbeidsmarktkrapte zal dit een grote uitdaging zijn. Met dit onderzoek geeft SEO Economisch Onderzoek antwoord op de vraag vanuit Rijkswaterstaat wat het te verwachten aanbod aan arbeidskrachten voor de infrasector is tussen nu en 2035. Daarbij focust de analyse zich op het arbeidsaanbod dat beschikbaar komt vanuit i) opleidingen, ii) zijinstroom vanuit andere sectoren of de groep zonder baan in loondienst en iii) internationale arbeidsmigratie. Factoren die de (toekomstige) vraag naar arbeid in de infrasector beïnvloeden vallen buiten de scope van dit onderzoek.

Methode
De basis voor dit kwantitatieve onderzoek zijn registratiegegevens in de CBS Microdata. Dit onderzoek neemt de voor de infrasector relevante bedrijfssectoren als uitgangspunt en kwantificeert het aantal werkenden en aantal fte binnen deze sectoren. De kern van de infrasector bestaat uit de sectoren energie, water, afval- en afvalwaterbeheer, de bouw en ICT. In brede zin zijn ook bedrijfssectoren die indirect een input vormen voor de infra van belang: de winning van delfstoffen, de vervaardiging van producten, de sector Transport en Vervoer en bepaalde dienstverlening die als input belangrijk is voor infrastructurele projecten zoals architecten en ingenieurs.

Resultaten
De infrasector in smalle zin omvat 9 procent van de totale werkgelegenheid in Nederland in FTE, terwijl dit voor de infrasector in brede zin 17 procent is. De sectoren Vervoer en opslag, Bouw en ICT vormen het grootste deel van de infrasector.

  • Het arbeidsaanbod dat voortkomt uit opleidingen is jaarlijks zo’n 1,5 procent van de totale werkgelegenheid in de infrasector.
  • De infrasector kent jaarlijks een hogere instroom dan uitstroom. Zijinstroom (arbeidsaanbod uit een andere sector) zorgt in 2022 voor 4 procent van het beschikbare arbeidsaanbod in de infrasector.
  • In absolute zin neemt het aantal FTE aan arbeidsmigranten in de infrasector toe, vanaf 2017 ook sneller dan voorheen. In relatieve zin vormt arbeidsmigratie 6 procent van het jaarlijkse arbeidsaanbod in de infrasector. Arbeidsmigranten in de infrasector werken voornamelijk in de ICT en Vervoer & opslag.

Op basis van ontwikkelingen in de totale werkzame beroepsbevolking neemt door vergrijzing het totale arbeidsaanbod in de infrasector niet veel verder toe richting 2035. Daarom wordt nieuwe instroom van arbeid steeds belangrijker – ervan uitgaande dat deze nieuwe instroom ook in de infrasector blijft. Het arbeidsaanbod dat vanuit opleidingen komt is relatief beperkt en zal naar de toekomst niet veel groter worden. De meeste ruimte zit in het aantrekken van arbeidsaanbod vanuit zijinstroom (andere sectoren of de groep zonder baan in loondienst) en arbeidsmigratie.