De verzekeringskosten van klimaatverandering

Het onderzoek
SEO Economisch Onderzoek heeft een schatting gemaakt van de kosten van klimaatverandering voor verzekeraars: de schade die vergoed wordt in de nasleep van een natuurramp, zoals een overstroming, bosbrand of orka­an. Door schattingen van deze verzekerde schade te combineren met geavanceerd klimaatonderzoek, berekenen we hoeveel van deze schade direct kan worden toegeschreven aan antropogene klimaatverandering (d.w.z. klimaatverandering veroorzaakt door mensen). Deze schattingen verschillen per regio en per type natuurramp. De resultaten laten zien dat klimaatverandering heeft geleid tot grote en stijgende kosten voor verzekeraars. Het rapport waarschuwt ook voor de toenemende ‘onverzekerbaarheid’ van huizen in risicogebieden, waardoor de kosten worden verschoven naar huishoudens en overheden. 

Belangrijkste bevindingen

• De verzekerde schade ten gevolge van klimaatverandering is sinds 2012 bijna verdubbeld. Deze schade groeide gemiddeld met 6,5% per jaar, wat sneller is dan de groei van de totale verzekerde schade (4,9% per jaar).  Tussen 2002 en 2022 kostte klimaatverandering verzekeraars naar schatting 400 tot 615 miljard euro – gemiddeld ongeveer 25 miljard euro per jaar. Dit komt overeen met 34% van alle verzekerde verliezen door natuurrampen, of 37% van de weergerelateerde verliezen.
• Schattingen van de ‘Fraction of Attributable Risk’ (FAR) kunnen worden gebruikt om verzekeringsverliezen toe te schrijven aan klimaatverandering. Ons onderzoek toont aan dat een op FAR’s gebaseerd methodologisch raamwerk, in combinatie met duidelijke betrouwbaarheidsvlaggen, een transparante en reproduceerbare aanpak biedt voor verzekeraars, toezichthouders en beleidsmakers om de directe verzekeringskosten van klimaatverandering te monitoren en te communiceren. Dit raamwerk helpt ook om de implicaties voor prijsstelling en (het gebrek aan) verzekeringsdekking te beoordelen.
• Het risico van een ‘onverzekerbaarheidscrisis’ verdient de aandacht van beleidsmakers. Doordat de verzekeringskosten stijgen als gevolg van klimaatverandering neemt het risico toe dat huiseigenaren zich niet meer kunnen verzekeren tegen natuurrampen. Om dit risico te verkleinen is er dringend behoefte aan regelgeving en beleidskaders.

Methode
Voor dit onderzoek heeft SEO data verzameld en geanalyseerd over de gerapporteerde verzekerde verliezen van vijf toonaangevende verzekeringsmaatschappijen (Aon, Gallagher Re, Munich Re, Swiss Re en Verisk). Door deze data te combineren met getoetste wetenschappelijke schattingen van de Fraction of Attributable Risk (FAR), gerapporteerd in Newman & Noy (2023), hebben we vervolgens een schatting gemaakt van het aan klimaatverandering toe te schrijven aandeel van verzekerde verliezen per gebeurtenistype en regio. Om zorgvuldig gebruik te ondersteunen, hebben we ook een ‘betrouwbaarheidsscore’ geïntroduceerd op basis van statistische significantie en betrouwbaarheidsintervallen, en we hebben geadviseerd om wereldwijde gemiddelden te gebruiken wanneer regionale schattingen zwak zijn of ontbreken. Tenslotte hebben we de uitgebreide catastrofedatabase van EMDAT gebruikt als kruiscontrole en om meer inzicht te krijgen in het wereldwijde landschap van klimaatgebeurtenissen.