Gezondheidsproblemen personen met een lage sociaal-economische status

Resultaten

Mensen met een lage sociaal-economische status (SES) zijn vaak alleenstaand, en zitten relatief vaak in een uitkering. Ten opzichte van mensen met hoge SES hebben mensen met een lage SES een hogere kans op bijna alle risicofactoren voor gezondheidsproblemen, zoals overgewicht, roken en overmatig alcoholgebruik. Vooral alleenstaanden hebben een grotere kans op deze risicofactoren. Alleenstaanden hebben de hoogste kans om te roken, problematisch te drinken en drugs te gebruiken.

Personen met een lage SES gebruiken vaker medicijnen voor gezondheidsproblemen dan personen met een hoge SES. Grote verschillen zijn vooral waargenomen in het medicijngebruik voor depressies en een hoge bloeddruk. Binnen de groep met een lage SES gebruiken paren met kinderen over het algemeen het minst vaak medicijnen voor gezondheidsproblemen. Paren zonder kinderen gebruiken weer het vaakst medicijnen voor gezondheidsproblemen. Uitschieters zijn hier diabetes en een hoge bloeddruk. Het gaat hier overwegend om een groep ouderen (50-65 jaar), die vaker kampen met dit soort fysieke gezondheidsproblemen.

De profielen met een lage SES hebben aanzienlijk hogere maatschappelijke kosten dan de groep met een hoge SES. Dit scheelt gemiddeld ongeveer tussen de 9.000 en 16.000 euro per jaar. Het grootste verschil is waargenomen voor de groep alleenstaanden. Zowel de totale zorgkosten als de uitkeringslasten zijn voor deze groep hoger dan voor alle andere groepen.

Onderzoek
Mensen met een lage SES ervaren vaker gezondheidsproblemen dan mensen met een hoge SES. Zo leven mensen met een laag opleidingsniveau gemiddeld genomen zes jaar korter en vijftien jaar in minder goede gezondheid dan mensen met een hoog opleidingsniveau. Om gezondheidsproblemen binnen de groep met een lage SES tegen te gaan, heeft de stichting FNO het programma ‘Gezonde Toekomst Dichterbij’  in het leven geroepen. Om een vervolgprogramma goed in te kunnen richten, wil FNO inzicht in de huidige status van de groep met een lage SES. Dit onderzoek brengt voor FNO een aantal zaken in kaart ten aanzien van de groep met een lage SES, namelijk: de risicofactoren voor gezondheidsproblemen, de gezondheidsproblemen zelf en de maatschappelijke kosten.

Gebruikte methode
De groep met een lage sociaal-economische status is afgebakend op basis van huishoudinkomen en opleidingsniveau. Een huishouden valt in de groep met een lage SES als het huishouden enerzijds hoort bij de 30 procent huishoudens met het laagste gestandaardiseerd besteedbaar huishoudinkomen en anderzijds iedereen in het huishouden een laag opleidingsniveau heeft. Deze groep omvat 9 procent van de Nederlandse bevolking van 65 jaar en jonger.

Het onderzoek is uitgevoerd op basis van deskresearch en data-analyse. De deskresearch betreft onderzoek naar welke mogelijke effecten van een lage SES op gezondheidsproblemen bekend zijn in de wetenschappelijke literatuur. De data-analyse is volledig uitgevoerd op CBS microdata.