Doelstellingenmonitor passend onderwijs

Het onderzoek
Om de uitvoerbaarheid van passend onderwijs in en om de scholen te verbeteren, heeft het ministerie van OCW samen met het onderwijsveld de ‘Verbeteraanpak passend onderwijs 2021-2027’ opgesteld. Zeven doelstellingen vormen hiervan de basis. De doelstellingenmonitor passend onderwijs wordt door SEO, Oberon en Guuske Ledoux uitgevoerd op verzoek van het ministerie van OCW en heeft als doel om vast te stellen wat tot en met 2026 de voortgang is op deze zeven doelstellingen. Dit rapport bevat de resultaten van de eerste meting die in het voorjaar van 2022 plaatsvond.

Resultaten
Hieronder staan de belangrijkste uitkomsten per doelstelling.

Doelstelling 1: De ondersteuningsbehoefte is leidend

Scholen zorgen er doorgaans voor dat de geboden ondersteuning aansluit bij de behoeften van de leerling. Hiertoe stemmen zij af met ouders en leerling. Ouders zijn over het algemeen tevreden over de geboden ondersteuning en over de afstemming op de behoeften van hun kind.

Doelstelling 2: De leerling wordt gehoord

Inbreng van leerlingen op het gebied van ondersteuning is nog niet vanzelfsprekend. Ook de route naar onafhankelijk advies is nog onvoldoende duidelijk. De meeste scholen zorgen wel voor een vaste contactpersoon voor de leerling als het gaat om ondersteuning.

Doelstelling 3: De leraar wordt ondersteund en toegerust

Leraren voelen zich in redelijke mate ondersteund bij het omgaan met leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften. Dit neemt niet weg dat ze het lesgeven aan deze leerlingen als belastend ervaren. Duidelijkheid voor leraren over beleid en afspraken rondom passend onderwijs vraagt om verbetering, evenals het betrekken van leraren in besluitvorming over beleid voor passend onderwijs.

Doelstelling 4: De ouder is gelijkwaardig partner

Informatie over het aanbod van ondersteuning, jeugdhulp en zorg is volgens ouders redelijk goed vindbaar, al is verbetering mogelijk. De meeste leraren en ouders zijn van mening dat inspraak en inbreng van ouders serieus worden genomen.

Doelstelling 5: Er is een dekkend netwerk van voorzieningen in elke regio

Volgens veel scholen is nog versterking van het netwerk van ondersteuningsvoorzieningen binnen het samenwerkingsverband nodig. Het aanbod is inzichtelijk, maar de vindbaarheid van informatie over zorg en jeugdhulp kan beter. Ook is er nog onvoldoende aansluiting tussen onderwijs en jeugdhulp.

Doelstelling 6: Er is transparantie en verantwoording over ondersteuningsmiddelen

Afspraken binnen het samenwerkingsverband over de verdeling van middelen voor passend onderwijs, de beoogde doelen bij inzet van de middelen en de wijze van verantwoorden, zijn overwegend duidelijk voor de verschillende betrokkenen. In ruim de helft van de samenwerkingsverbanden is er onafhankelijk toezicht op de besteding van de middelen geregeld.

Doelstelling 7: Er is een acceptabele administratieve belasting

Leidinggevenden van samenwerkingsverbanden vinden overwegend dat hun procedures eenvoudig en efficiënt zijn ingericht. Intern begeleiders vinden hun taken wat betreft leerlingenzorg erg nuttig, niet erg complex, maar wel tijdrovend. Leraren ervaren de registratie en uitvoering van procedures als belastend.

Methoden
Voor het onderzoek is een panel van samenwerkingsverbanden opgebouwd, in zowel het primair als in het voortgezet onderwijs. Via dat panel zijn middels een getrapte steekproef verschillende betrokkenen benaderd: leidinggevenden van samenwerkingsverbanden, ondersteuners die zij in dienst hebben, schoolbesturen, professionals in de school, ouders, leerlingen, thuiszittende leerlingen en leerplicht- en beleidsambtenaren bij gemeenten. Alle betrokkenen kregen een vragenlijst voorgelegd rond de voor hen relevante doelstellingen. Bij de ontwikkeling van de vragenlijsten is in verschillende sessies input gevraagd van de leden van het Impulsoverleg.