Economische omvang van auteursrechtindustrieën in Nederland; Een onderzoek gebaseerd op de WIPO Guide

Het onderzoek
Volgens de economische theorie achter het auteursrecht zullen producenten alleen investeren in creatieve activiteiten als ze daar voldoende rendement uit kunnen halen. Dat rendement hangt af van hun vermogen om een deel van de waarde op te eisen die gebruikers aan hun werk ontlenen. Als producenten moeite hebben om deze waarde terug te verdienen, bijvoorbeeld doordat hun werk op grote schaal wordt gekopieerd, is de prikkel om te investeren in literatuur, wetenschap of kunst lager dan het maatschappelijk wenselijke niveau. Zonder auteursrechtelijke bescherming zijn de inkomsten uit zulke creatieve werken namelijk onvoldoende afgeschermd waardoor er sprake is van onderinvestering. Het doel van intellectuele-eigendomsrechten zoals auteursrecht is om dit soort marktfalen tegen te gaan.

Om een actueel beeld te krijgen van het economische belang van auteursrechtelijk relevante sectoren heeft het ministerie van Economische Zaken (EZ) aan SEO Economisch Onderzoek (SEO) en het Instituut voor Informatierecht (IViR) gevraagd onderzoek te doen naar de economische bijdrage van sectoren waarin het auteursrecht een rol speelt.

Resultaten
In 2022 droegen auteursrecht relevante sectoren 60 miljard euro aan toegevoegde waarde bij aan de Nederlandse economie, goed voor 6,0 procent van het bruto binnenlands product (bbp). De relatieve economische omvang van auteursrechtrelevante sectoren is stabiel over de tijd. In 2011 was de relatieve omvang ook ongeveer 6,0 procent van het bbp. De bijdrage van auteursrechtrelevante sectoren aan de werkgelegenheid in Nederland is in de loop der tijd toegenomen. Waar in 2022 8,1 procent van alle voltijdsequivalenten (vte’s) in Nederland auteursrechtelijk relevant was, was dit in 2011 nog 7,4 procent. Ondanks de economische schok die de coronapandemie heeft veroorzaakt, bleef de relatieve omvang auteursrechtrelevante sectoren binnen de economie stabiel, met slechts kleine schommelingen in het bbp-aandeel en de werkgelegenheid tussen 2019 en 2022.

Methode
Deze studie meet de economische omvang van auteursrechtrelevante sectoren door gebruik te maken van de WIPO Guide (2015). Daarvoor is gebruik gemaakt van Microdata-gegevens van het CBS.