U kunt bij het cluster Arbeid terecht voor onafhankelijk onderzoek naar verschillende aspecten van de arbeidsmarkt en welke invloed beleid daarop kan uitoefenen.

Onze onderzoekers kenmerken zich door kennis van state-of-the-art (econometrische) onderzoeksmethoden en verregaande vaardigheden in het verzamelen, bewerken en analyseren van gegevens waarmee we o.a. effecten kunnen identificeren en verklaren. We zijn inhoudelijk gedreven en staan open voor de weerbarstigheid van de realiteit. Deze mix van wetenschap, beleid en praktijk houden we in stand door zowel voortdurend in contact te blijven met de wetenschap als door samenwerking met de praktijk en deelname aan het publieke debat.

Sub expertises

De arbeidsmarkt is niet statisch, maar voortdurend in beweging. De kwaliteit en kwantiteit van vraag en aanbod verandert voortdurend, waardoor de arbeidsmarkt zich continu aanpast. Denk aan voortschrijdende technologische vernieuwing (robotisering, automatisering), verandering van de (regionale) sectorstructuur (matching, energietransitie), internationalisering en arbeidsmigratie (vrij verkeer van personen, derdelanders, kennismigranten), flexibilisering (uitzendarbeid, flexibele arbeid, zzp’ers), vergrijzing en ontgroening. Wij kunnen met onze kennis, expertise en onderzoeksmethoden laten zien hoe de dynamiek op de arbeidsmarkt eruit ziet (monitoring), hoe de arbeidsmarkt zich ontwikkelt (tijdreeksanalyses), hoe knelpunten ontstaan (analyse en evaluatie) en hoe die (kunnen) worden opgelost.

Arbeid is niet alleen een productiefactor, maar heeft ontegenzeggelijk een belangrijke maatschappelijke rol. Het zorgt voor inkomen (beloning, sociale zekerheid), persoonlijke ontplooiing (leven lang leren, duurzame inzetbaarheid), plezier en zingeving. Maar het kan ook leiden tot uitsluiting (discriminatie naar bijvoorbeeld geslacht, leeftijd of migratieachtergrond), misstanden (uitbuiting, arbeidsvoorwaarden) en gezondheidsproblemen (arbeidsomstandigheden).

Die persoonlijke kosten en baten van arbeid vertalen zich naar maatschappelijke kosten en baten die we kunnen analyseren met een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA). Het gaat daarbij vooral om het in beeld krijgen van alle kosten en baten en de verdeling ervan tussen maatschappelijke partijen. Met een vergelijking van maatschappelijke kosten en baten op de arbeidsmarkt kunnen onze onderzoekers inzichtelijk maken wat het (maatschappelijke) rendement is van opleidingen, hoe vraag en aanbod van arbeid op elkaar aansluiten, en waar sprake is van mismatches.

Vaak gaan aanpassingen op de arbeidsmarkt niet automatisch, of gaan ze voor betrokkenen te snel of niet snel genoeg. In die gevallen ligt ingrijpen met beleidsmaatregelen voor de hand. Denk bijvoorbeeld aan het stimuleren van (de kwaliteit van) het arbeidsaanbod via scholing, re-integratiedienstverlening en werk-naar-werk-trajecten. Of het stimuleren van de doorstroom op de arbeidsmarkt tussen tijdelijke en permanente contracten (flexibiliteit en zekerheid), tussen functies (leven lang leren, duurzame inzetbaarheid) of tussen sectoren (intersectorale mobiliteit). Maar ook bij het ontstaan van ongelijke kansen, voor het beschermen van werknemers of het bieden van een sociaal vangnet is arbeidsmarktbeleid aan de orde.

Wij kunnen met onze kennis, expertise en onderzoeksmethoden laten zien hoe knelpunten en (maatschappelijke) problemen op de arbeidsmarkt kunnen worden aangepakt (beleidsadvisering), wat de effecten van beleidsmaatregelen zijn (effectmeting), of beleid doeltreffend en doelmatig is (beleidsevaluatie) en hoe verschillende beleidsmaatregelen samenhangen en elkaar versterken of tegenwerken (beleidsdoorlichting).