Arbeidsmarkt

Hoe kunnen we de dynamiek van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt begrijpen en voorspellen?

Op de arbeidsmarkt veranderen vraag en aanbod voortdurend van omvang en samenstelling. Elk jaar gaat 3 procent van de werkende beroepsbevolking met pensioen, betreedt 3 procent nieuw de arbeidsmarkt, wisselt 10 procent van baan en zit een kwart in een flexibele arbeidsrelatie (zoals tijdelijke, oproep- of zelfstandige arbeid). Bovendien wordt deze dynamiek sterk beïnvloed door economische en demografische ontwikkelingen. Uit deze dynamiek volgen zichtbare maar tijdelijke uitkomsten als werkgelegenheid, werkloosheid en salarisniveaus. Bij al ons onderzoek naar de aansluiting tussen vraag en aanbod, de re-integratie van werkzoekenden en (verwachte) uitkomsten op de arbeidsmarkt houden we rekening met die dynamiek, waardoor we goed kunnen uitleggen waarom vraag, aanbod en de aansluiting daartussen zich ontwikkelen zoals we die in werkelijkheid waarnemen.

Wat zijn de voor- en nadelen van regulering en flexibiliteit op de arbeidsmarkt?

Om in te kunnen spelen op de dynamiek in vraag en aanbod, is flexibiliteit op de arbeidsmarkt van groot belang voor zowel werkgevers als werkenden. Tegelijkertijd hebben werkenden voorkeur voor vaste arbeidsrelaties en zekerheid. Regulering op de arbeidsmarkt kan die zekerheid bieden, maar kan ook ten koste gaan van de benodigde flexibiliteit. In deze belangrijke afweging voorzien wij overheid, bedrijfsleven en werkenden van informatie over de voor- en nadelen van regulering en flexibiliteit.

Welke strategieën zijn effectief om het arbeidsaanbod te vergroten op korte en lange termijn?

Demografische ontwikkelingen in Nederland en Europa zorgen voor een sterke vergrijzing van de beroepsbevolking. Dat stimuleert de vraag naar arbeid, maar beperkt het aanbod. Het gevolg is krapte op de arbeidsmarkt die de komende decennia zal aanhouden. Mogelijke oplossingen op langere termijn zijn automatisering, robotisering en investeringen in kennis en vaardigheden, waardoor de arbeidsproductiviteit stijgt en minder aanbod nodig zal zijn voor dezelfde vraag. Op korte termijn kan het aanbod worden vergroot door arbeidsmigratie. Op elk van deze aspecten doet SEO al jaren onderzoek om opdrachtgevers handreikingen te doen hoe hiermee om te gaan.

Hoe kunnen we investeringen in ‘leven lang ontwikkelen’ stimuleren en herverdelen?

Onderdeel van het optimaliseren van het arbeidsaanbod is het investeren in leven lang ontwikkelen, waardoor mensen langer gezond en productief aan het werk kunnen blijven. Scholing, training, werkervaring en sociale innovatie zijn onderdelen van die investering, waarmee individuen en maatschappij sterk gebaat zijn. Omdat opbrengsten niet altijd bij de investerende partijen terechtkomen en ook nog eens pas op de langere termijn, is overheidsingrijpen gewenst. Wij geven met ons onderzoek inzicht in waar de kosten en baten van leven lang ontwikkelen terechtkomen, hoe dat kan worden herverdeeld en hoe de investeringen in leven lang ontwikkelen kunnen worden gestimuleerd. Niet alleen door geld, maar ook door andere prikkels (o.a. nutching) die kunnen worden ingezet om zowel individuen als de maatschappij te ondersteunen.

Welke beleidsmaatregelen zijn nodig om gelijke kansen en diversiteit op de arbeidsmarkt te bevorderen?

Vergrijzing en het streven naar welzijn maken het noodzakelijk dat iedereen kan meedoen op de arbeidsmarkt, ongeacht geslacht, leeftijd, opleiding of herkomst. Om dat te bereiken moeten bestaande verhoudingen veranderen en moeten mensen gelijke kansen krijgen. SEO voert verschillende onderzoeken uit om kansen en diversiteit op de arbeidsmarkt te meten en te monitoren, op grond waarvan beleid kan worden gemaakt om diversiteit te bevorderen en kansen gelijk te trekken.