Ongelijkheid leidt tot maatschappelijk ongewenste uitkomsten, wanneer het gaat om kansenongelijkheid. SEO heeft een onderzoekslijn die zich richt op het in kaart brengen van kansenongelijkheid, waarbij beleidsmakers handvatten krijgen aangereikt voor kansrijke beleidsopties.

De onderzoekers op dit terrein combineren diepgaande kennis van het onderwerp met de vaardigheid om met grote databestanden niet alleen patronen in beeld te brengen maar causale verbanden te leggen tussen oorzaak en gevolg van ongelijkheid. Zij publiceren regelmatig in internationale wetenschappelijke tijdschriften en vakbladen op het gebied van onderwijs, arbeidsmarkt en verzorgen lezingen, colleges, opleidingen en trainingen.

Hieronder vindt u meer informatie over enkele recente projecten.

Recente projecten

Hoeveel verschil maakt de regio waar iemand opgroeit?

De regio waarin een kind opgroeit, beïnvloedt het latere inkomen. Kinderen van ouders met een inkomen op het 25ste percentiel van de nationale inkomensverdeling, hebben gemiddeld naar verwachting een inkomen op het 40ste tot 53ste percentiel van de inkomensverdeling op 28-jarige leeftijd, afhankelijk van de regio waar ze wonen. Deze opwaartse mobiliteit is positief, maar er bestaan grote regionale verschillen. Elk jaar in een nieuwe regio met een hoger verwacht inkomen, maakt een kind 2,7 procent van het verschil in inkomen met de oude regio goed.

Met behulp van gedetailleerde data over alle Nederlanders en hun kinderen beschikt SEO over modellen die intergenerationele mobiliteit in beeld brengen. Dit helpt de Rijksoverheid bij het ontwerpen van beleid om kinderen kansen te bieden ongeacht de buurt waarin ze opgroeien en biedt voor gemeenten en regio’s inzicht in hoe zij zich verhouden tot anderen en waar in ons land best practices te vinden zijn.

Wat is de kans om een laag inkomen te ontgroeien?

Er bestaat een gevoel dat de Nederlandse maatschappij polariseert en segmenteert in groepen met en zonder goede economische en sociale vooruitzichten. Het is echter moeilijk vast te stellen of dit gevoel werkelijkheid aan het worden is. Een manier om het vast te stellen is inkomensmobiliteit en vooral het gebrek daaraan voor een groep volwassen Nederlanders over een langere periode te analyseren. Dat doen we door te kijken wat de kans op een laag inkomen is indien het huidige inkomen ook laag is en de vorige periode (het vorige jaar) ook laag was. De mate waarin deze hardnekkigheid van een laag inkomen optreedt, wordt in de wetenschappelijke literatuur gedefinieerd als staatafhankelijkheid.

Met behulp van gedetailleerde data over alle Nederlanders vanaf 2003 beschikt SEO over modellen die de hardnekkigheid van lage inkomens in beeld kan brengen. Dit helpt de Rijksoverheid bij het ontwerpen van beleid om dit te doorbreken en biedt voor gemeenten en regio’s inzicht in hoe zij zich verhouden tot anderen en waar best practices te vinden zijn.

Waarom verloopt de overgang onderwijs-arbeidsmarkt niet voor iedereen soepel?

Diverse SEO-onderzoeken op basis van gedetailleerde informatie over studenten en hun eerste stappen op de arbeidsmarkt belichten de overgang van het mbo en hoger naar de arbeidsmarkt. Dit is mogelijk voor alle afgestudeerden en voor lange periodes. De analyses gaan bijvoorbeeld in op verschillen in arbeidsmarktpositie tussen jongeren met en zonder migratieachtergrond, met onderscheid tussen jongens en meisjes. Verschillen in arbeidsmarktparticipatie zijn de belangrijkste uitkomstmaat, naast verschillen in inkomen en duur tot een substantiële baan na afstuderen. Met behulp van decomposities wordt het verschil in succes tussen verschillende groepen in beeld gebracht, waarbij wordt ingegaan op sociaaleconomische achtergronden, keuzes en factoren tijdens de opleiding. Naast het korte-termijnsucces wordt in beeld gebracht hoe de posities tien jaar na afstuderen zijn en worden de rol van de stand van de conjunctuur en de gevolgen van bijvoorbeeld technologische verandering geanalyseerd.

Deze analyses zijn van groot maatschappelijk belang om de waarde van opleidingen en de problemen die jongeren ondervinden bij het vinden van werk in beeld te brengen. SEO beschikt over modellen en data om gedetailleerde analyses te maken voor groepen en individuele opleidingen, maar ook macro-economisch.