CO2-plafond Schiphol en markttoegang voor luchtvaartmaatschappijen

Resultaten
Vanuit juridisch perspectief lijkt de invoering door Nederland van een CO2-plafond niet direct gevolgen te hebben voor de EU-VS luchtvaartverdrag. Hoewel het CO2-plafond de verkeersrechten niet aantast, kan het wel leiden tot een vermindering van het aantal beschikbare slots op Nederlandse luchthavens. Nederland kan als partij niet eenzijdig beperkingen opleggen aan het verkeersvolume of vliegtuigtype, milieureden kunnen onder bepaalde voorwaarden een uitzondering vormen. Eén van de onderzochte scenario’s betreft een bindend CO2-plafond. Zo’n bindend plafond kan leiden tot een vermindering van het aantal vliegbewegingen of een beperking van de groei. De dreiging van een verlaging van het aantal slots geeft luchtvaartmaatschappijen met een groter aandeel slots in theorie een sterkere prikkel om milieukosten (deels) te internaliseren. Dit kan bijvoorbeeld door andere (kortere) routes aan te bieden, de inzet van een schonere vloot, en meer gebruik van Sustainable Aviation Fuels (SAF). De beschikbaarheid en daadwerkelijke potentie van deze strategieën verschilt wel tussen de verschillende typen gebruikers (airlines) van Schiphol.

Onderzoek en methodologie
Om te voldoen aan de CO2-reductiedoelstellingen uit de Luchtvaartnota 2020-2050 wordt in dezelfde nota een CO2-plafond voor vertrekkende vluchten vanuit Nederland voorgesteld. Het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat heeft SEO Amsterdam Economics opdracht gegeven om de economische en juridische gevolgen van het voorgestelde CO2-plafond voor luchtvaartmaatschappijen te onderzoeken. De studie omvat een diepgaande juridische analyse van het plafond ten opzichte van andere verdragen en een economische analyse van de impact van het plafond op de luchtvaartsector gegeven de huidige beschikbare details van het plafond en exogene ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen omvatten onder andere het herstel van de vraag en connectiviteit na COVID-19, economische groeiscenario’s en andere beleidsinstrumenten die van invloed zijn op de ATM-niveaus op Schiphol.

Het rapport is enkel beschikbaar in het Engels met een Nederlandstalige samenvatting.