Maatschappelijke kosten-batenanalyse en het beleidskompas; Past dat bij elkaar?

Het onderzoek
In 2024 hebben SEO en Ecorys op verzoek van het ministerie van Justitie en Veiligheid een werkwijzer opgesteld voor maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) van Justitie- en Veiligheidsbeleid. Het ministerie heeft in aanvulling daarop gevraagd om een notitie over de relatie tussen MKBA en het Beleidskompas. Het Beleidskompas is de standaard aanpak die de Rijksoverheid hanteert bij het afwegen van nieuw beleid. Daarbij dient een groot aantal vragen te worden beantwoord.

Resultaten
De notitie laat zien dat een MKBA kan helpen bij het beantwoorden van een deel van de vragen van het Beleidskompas (zie onderstaande figuur). Een MKBA, uitgevoerd door onderzoekers, kan de werklast van het Beleidskompas voor beleidsmedewerkers verlichten. Daarbij is het van belang om de twee instrumenten qua timing goed op elkaar af te stemmen.

Methode
De notitie is opgesteld door de verschillende onderdelen van een MKBA te vergelijken met de vragen die in het Beleidskompas worden gesteld. Er is overlegd met Beleidskompasdeskundigen. Ook is geleerd van ervaringen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat met het combineren van Beleidskompas en MKBA. Naast de inzet van Carl Koopmans (projectleider van de MKBA-werkwijzer) als auteur van de notitie hebben twee andere senior auteurs van de werkwijzer gefungeerd als ‘tegenlezers’. Dit betreft Remco van Eijkel (SEO) en Linette de Swart (Ecorys).