Overnachten in Amsterdam

Resultaten
De toegevoegde waarde van particuliere vakantieverhuur in 2019 bedraagt zo’n €85 miljoen, dit is 8,5 procent van de toegevoegde waarde van alle verblijfsbezoekers. Het aandeel in toegevoegde waarde is eerder hoger dan lager dan het marktaandeel gemeten in aantal overnachtingen. Dit aandeel bedraagt zo’n 4,5 tot 7 procent van de in totaal 19,5 miljoen overnachtingen in Amsterdam. Bezoekers die via Airbnb in de stad verblijven, besteden gemiddeld zo’n 25 procent per dag meer dan de gemiddelde verblijfsbezoeker en verblijven gemiddeld 1,5 nacht langer in de stad. In lijn met de gemiddeld hogere bestedingen, behoort particuliere vakantieverhuur niet tot het goedkopere segment. Uit onze analyse blijkt dat de gemiddelde prijs per overnachting voor particuliere vakantieverhuur via Airbnb tussen de gemiddelde prijs voor 3-sterren en 4-5 sterren hotels ligt. Het gemiddelde aantal nachten particuliere verhuur in 2019 voor een woning via Airbnb bedraagt 22,6 nachten en levert zo’n €4.600 per jaar aan (bruto) omzet op. Deze omzet geeft geen prikkel om een woning exclusief op deze wijze te verhuren. Woningonttrekking en/of merkbare effecten op huizenprijzen als gevolg van particuliere vakantieverhuur zijn gegeven de huidige restrictie in het aantal te verhuren nachten dus geen reële dreiging en geen valide argument voor een verdere inperking van particuliere vakantieverhuur in Amsterdam. Ondanks dat particuliere vakantieverhuur vaak geassocieerd wordt met overlast, is er slechts beperkt inzicht of en in welke mate particuliere vakantieverhuur een oorzaak is voor deze overlast in vergelijking met bijvoorbeeld bezoekers die in andere type accommodaties verblijven of bezoekers die niet in Amsterdam overnachten.

Het onderzoek
Door het stilvallen van de bezoekerseconomie neemt de discussie over het belang van toerisme in Amsterdam toe. Toerisme levert de stad economische baten op. Tegelijkertijd wordt toerisme, en particuliere vakantieverhuur in het bijzonder, geassocieerd met negatieve aspecten zoals overlast door het gedrag van bezoekers en verdringingseffecten in het winkel- en woonaanbod. De gemeente Amsterdam beoogt met maatregelen de stad minder aantrekkelijk te maken voor massatoerisme. In het programma ‘Aanpak binnenstad’ noemt de gemeente een (gedeeltelijk) verbod op particuliere vakantieverhuur een belangrijke maatregel om overlast te verminderen en met name woningaanbod te bevorderen. Een feitelijke onderbouwing over hoe deze maatregel zich verhoudt tot de door de gemeente genoemde negatieve aspecten – overlast en woningonttrekking – ontbreekt. Airbnb heeft SEO Economisch Onderzoek verzocht om de impact van particuliere vakantieverhuur in Amsterdam te analyseren. Het effect van een verdere inperking van particuliere vakantieverhuur voor de stad Amsterdam en de vraagstukken rondom het belang van toerisme zijn niet triviaal en nog niet in kaart gebracht, dit vergt nader onderzoek. Het effect is afhankelijk van het gedrag van toeristen. Als toeristen uitwijken naar alternatieve accommodaties om alsnog Amsterdam te bezoeken, zal verdere inperking geen bijdrage leveren aan het oplossen van de problematiek van de (lokale) toeristische druk(te).

Gebruikte methode
Op basis van bestaande onderzoeken, databronnen en door Airbnb aangeleverde boekingsgegevens en andere vertrouwelijke bedrijfsdata brengen we de markt voor particuliere vakantieverhuur in kaart. Particuliere vakantieverhuur betreft incidentele particuliere (niet-bedrijfsmatige) verhuur van een woning. De gemeente Amsterdam heeft dit gekoppeld aan een maximale duur, de accommodatie heeft een woonbestemming en de woning is het hoofdverblijf van de verhuurder. De verhuurder mag maximaal vier gasten per boeking ontvangen. Sinds 1 april 2021 geldt er in Amsterdam een vergunnings- en registratieplicht voor particuliere vakantieverhuurders. De data-analyse in deze verkenning gebruikt data van 2019, dit is het meest recente jaar waarin de gevolgen van de COVID-pandemie nog geen rol spelen. De verkenning richt zich op de gemeente Amsterdam en op toeristen die minimaal één nacht in Amsterdam verblijven.