Het Onderzoek
In opdracht van MinBuza voerde SEO een tussentijdse evaluatie uit van het programma 2SCALE, een incubator- en acceleratorprogramma in de agrifoodsector. 2SCALE (afkorting voor ‘Toward Sustainable Clusters in Agribusiness through Learning in Entrepreneurship’) ontwikkelt publiek-private partnerships en ondersteunt inclusieve agribusiness-ondernemers (mkb en boerenorganisaties) bij het produceren van gezonde voedselproducten voor lokale markten in acht Afrikaanse landen. 2SCALE wordt gefinancierd door MinBuZa (met cofinanciering van private partners) en wordt uitgevoerd door IFDC, SNV en BoPInc.

In 2017-2018 heeft SEO de evaluatie van Fase 1 (2012-2019) van 2SCALE uitgevoerd. Deze evaluatie richtte zich op de voorlopige uitkomsten van Fase 2 (2019-2023). Het belangrijkste doel van deze evaluatie was om de voorlopige voortgang te evalueren en aanbevelingen op te stellen voor aanpassingen van het programma, om zo de kans op succes tijdens de resterende duur van 2SCALE Fase 2 te vergroten. SEO voerde de tussentijdse evaluatie uit tussen februari en juli 2021, in samenwerking met MDF Training & Consultancy.

Resultaten
Het evaluatieteam concludeerde dat 2SCALE door haar praktijkgerichte aanpak sterke vooruitgang boekte in de eerste twee jaar van Fase 2, ondanks de COVID-19 pandemie. Desalniettemin bracht de evaluatie ook een aantal beperkingen aan het licht:

  • 2SCALE-partnerships streefden in het algemeen te veel doelstellingen na, met mogelijke negatieve gevolgen voor de efficiëntie, doeltreffendheid, impact, duurzaamheid, en zelfs de relevantie van partnerships.
  • Het ‘voedingsbewustzijn’ van het personeel van 2SCALE en partners kan worden verbeterd, gezien de expliciete nadruk op voedselzekerheid in het programmaplan.
  • De relevantie van 2SCALE voor de voedselzekerheid zou verder kunnen worden verbeterd door de aandacht te richten op landen (en regio’s) met de grootste tekortkomingen op het gebied van voedselzekerheid.
  • Door het grote aantal partners en de vele interventiethema’s vormden de voorbereiding, de uitvoering en het beheer 2SCALE-partnerships een uitdaging.
  • Ten tijde van de evaluatie was 2SCALE niet voldoende gestructureerd om een transformatie in een subsector op gang te brengen.

Methodes
Voor deze evaluatie gebruikten SEO en MDF een mix van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden, met Contributie-analyse als algemene evaluatiemethodiek. De evaluatie volgde de OESO-DAC criteria en de voornaamste informatiebronnen bestonden uit:

  • Uitgebreide deskreview van programma- en projectdocumenten en achtergrondliteratuur;
  • Grondige analyse van monitoringsgegevens uit de eigen systemen van 2SCALE;
  • Ontwerp, uitvoering en analyse van een nieuw ontworpen online stakeholderonderzoek onder 250 2SCALE-stakeholders (uit Fase 2).
  • Interviews met het management en personeel van 2SCALE, gerelateerde betrokkenen en MinBuza (IGG, DDE, IOB).
  • Diepgaande casestudies over zes partnerschappen Burkina Faso, Ghana en Kenia. In samenwerking lokale consultants hebben wij voor elke casestudy een verscheidenheid van belanghebbenden geïnterviewd (waaronder boeren, 2SCALE-personeel, plaatselijke overheden, onafhankelijke deskundigen).