Publicatie
Kwantitatieve evaluatie TVL en NOW
Kwantitatieve evaluatie Tegemoetkoming vaste lasten (TVL) en Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW)
De financiële coronasteunmaatregelen voor vaste lasten (TVL) en loonkosten (NOW) ondersteunden doeltreffend bedrijven en werkgelegenheid tijdens de coronacrisis.
Resultaten
Tijdens de coronacrisis (2020-2022) ontvingen bedrijven bijna 34 miljard euro (als voorschot) aan steun via de financiële steunmaatregelen voor vaste lasten (TVL) en loonkosten (NOW): ruim 23 miljard aan NOW en ruim 10 miljard aan TVL. Het gebruik was vooral hoog aan het begin van de crisis. Eenmanszaken ontvingen alleen TVL en vooral bedrijven in zwaar getroffen sectoren zoals horeca, cultuur, sport en recreatie gebruikten beide regelingen.
De meeste bedrijven beoordelen de TVL- en NOW-regelingen als gebruiksvriendelijk, met positieve feedback over de voorwaarden, snelheid en het aanvraagproces. De gebruiksvriendelijkheid verbeterde naarmate de crisis vorderde.
De TVL en NOW hebben zeer waarschijnlijk doeltreffend bijgedragen aan het beperken van werkgelegenheidsverlies en het voorkomen van liquiditeits- en solvabiliteitsproblemen bij bedrijven tijdens de coronacrisis. Hoewel de werkgelegenheid onder NOW-gebruikers ondanks de steun daalde, was de daling kleiner dan verwacht gezien het omzetverlies. De TVL-regeling heeft bedrijven geholpen hun financiële gezondheid te behouden. Samen hebben de TVL- en NOW-regelingen bijgedragen aan het voortbestaan van bedrijven, wat blijkt uit het afgenomen aantal bedrijfsopheffingen onder gebruikers. Het opheffingspercentage onder niet-gebruikers was daarentegen iets hoger dan normaal, vooral aan het begin van de pandemie.
De TVL en NOW hielden zowel levensvatbare als niet-levensvatbare bedrijven overeind tijdens de coronacrisis. Het in stand houden van niet-levensvatbare bedrijven was deels onvermijdelijk, vooral in het begin van de crisis toen de omvang, duur en impact onvoorspelbaar was. Dit voorkwam paniek, massale werkloosheid en economische instorting. De langetermijnimpact hiervan is niet bekend, maar de arbeidsmarkt bleef dynamisch, waardoor productieve bedrijven konden profiteren.
Het onderzoek
Dit onderzoek evalueert kwantitatief het gebruik, de doeltreffendheid, de procesgang en de neveneffecten van de financiële coronasteunmaatregelen voor vaste lasten (TVL) en loonkosten (NOW). Deze regelingen zijn ingevoerd om bedrijven tijdens de coronacrisis te ondersteunen. De evaluatie omvat een econometrische analyse op basis van CBS Microdata, een enquête onder ruim 1.200 bedrijven en elf interviews met betrokkenen. Ook bestaand onderzoek naar de doeltreffendheid van de maatregelen is meegenomen. De kwalitatieve evaluaties van doelmatigheid en lessen voor toekomstige crisissituaties zijn apart uitgevoerd en niet in dit rapport opgenomen.
Gebruikte methode
Voor de econometrische analyse schatten we verschillende difference-in-differences modellen en hanteren we een eventstudiebenadering om dynamische effecten te onderzoeken (2020-2021 vs. 2019). Het vinden van een geschikte referentiegroep voor TVL- en NOW-gebruikers is een grote uitdaging vanwege gelijktijdige grote veranderingen zoals de coronapandemie, lockdowns en de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) die veelal anders uitpakken voor niet-gebruikers. In de analyses maken we daarom gebruik van een alternatieve referentiegroep die bestaat uit de bedrijvenpopulatie van voor de pandemie (2017) die we over een vergelijkbare periode analyseren (2017-2018 vs. 2016). De gevonden effecten zijn samengestelde effecten van de pandemie en lockdowns, ontvangen steun en (voor werkgelegenheid) de invoering en doorwerking van de WAB en dienen voorzichtig geïnterpreteerd te worden.
Daarnaast omvat het onderzoek een enquête onder gebruikers en niet-gebruikers van de TVL en NOW, uit een panel dat is samengesteld met behulp van de Innovatiespotter database, en elf diepgaande interviews met beleidsmakers, uitvoerders en vertegenwoordigers van gebruikers en intermediaire organisaties. Deskresearch is gebruikt om een overzicht te geven van de regelingen en om bevindingen uit de econometrische analyse te vergelijken met eerdere studies en rapportages.
Zie ook de Kamerbrief die over deze evaluatie is verschenen om de Tweede Kamer te informeren.
Publicatie gegevens
Heeft u vragen over deze publicatie?
Neem contact op met onze expert of vul ons contactformulier in. Wij zullen zo spoedig mogelijk reageren op uw vragen.
Erik Brouwer
"*" indicates required fields