Evaluatie pilot Alternatieve Examinering Nederlands voor Nieuwkomers

Het onderzoek
Voor veel nieuwkomers vormt het centraal examen Nederlands een struikelblok voor het behalen van een diploma op niveau. Vanwege eerdere positieve ervaringen met alternatieve examinering van nieuwkomers heeft het ministerie van OCW een pilot opgezet waarmee het CE Nederlands vervangen mag worden door het Staatsexamen Nt2 of het EDUP. Het doel van de pilot is niet alleen het bieden van een mogelijk beter examen aan een groep leerlingen die moeite heeft met het Nederlands examen. De pilot is ook opgezet om informatie te verzamelen ten behoeve van beleids- en besluitvorming over aanpassing van het CE Nederlands. De pilot is na het eerste jaar stopgezet vanwege ontwerpfouten in de juridische basis van de pilot en de daaruit voortvloeiende uitvoeringsproblemen. In het voorjaar van 2024 volgt een eindrapport waarin analyses op basis van de CBS Microdata worden toegevoegd.

Resultaten
Minstens 220 leerlingen van 30 scholen hebben deelgenomen aan de pilot alternatieve examinering nieuwkomers. Het aantal deelnemende vmbo-leerlingen was het grootst. De eerste resultaten wijzen erop dat deelnemende leerlingen een hoger cijfer halen voor het alternatieve examen dan voor het centraal examen Nederlands. Er kunnen geen uitspraken gedaan worden of het alternatieve examen geschikter is. Deelnemende scholen en leerlingen zijn ondanks de organisatorische onvolkomenheden positief over de pilot.

Methode
Het onderzoek bestaat uit vier sporen: digitale monitor van de implementatie bij scholen, een effectmeting op basis van de CBS Microdata, focusgroepen met leerkrachten en leerlingen en een verdiepend onderzoek naar mogelijke bias in de onderzochte examens. Dit rapport is op basis van de monitor en de focusgroepen. In het voorjaar van 2024 volgt een eindrapport waarin analyses op basis van de CBS Microdata worden toegevoegd. Het verdiepende onderzoek is komen te vervallen vanwege het voortijdig stopzetten van de pilot. Daardoor kunnen er nu geen uitspraken gedaan worden of het alternatieve examen geldige alternatieven zijn.