Monitor ondernemingsklimaat 2023

Onderzoek
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft SEO Economisch Onderzoek (SEO) en het Amsterdam Centre for Business Innovation (ACBI) gevraagd een Monitor Ondernemingsklimaat (hierna: ‘de monitor’) te ontwikkelen. Doel van deze monitor is om op systematische wijze inzicht te geven op de ontwikkelingen op dit terrein. Aan de hand van een vragenlijst onder leidinggevenden, (micro)data over de bedrijvigheid in Nederland, en een kwalitatieve metastudie van internationale ranglijsten verkent deze monitor de mogelijkheden voor bedrijven om succesvol te ondernemen in Nederland en daarmee bij te dragen aan het brede welvaartsniveau.

Resultaten
De waardering van het ondernemingsklimaat onder bedrijven daalt, terwijl de bedrijvigheid op peil blijft en Nederland zijn sterke internationale concurrentiepositie behoudt. Het belastingklimaat, uitvoerbaarheid van regelgeving, financiering en durfkapitaal, voorspelbaarheid en stabiliteit van beleid en het sentiment over het bedrijfsleven komen naar voren als algemene verbeterpunten. Voor specifieke bedrijven en sectoren verdienen ook de beschikbaarheid aan talent, fysieke ruimte en de energie-infrastructuur aandacht.

De kernbevindingen op een rij:

• De waardering van bedrijven over het ondernemingsklimaat in Nederland is gedaald
• Veel bedrijven zien ruimte voor verbetering van het belastingklimaat, faciliterende wetgeving en het maatschappelijk sentiment over het bedrijfsleven
• Bedrijven vinden dat de voorspelbaarheid van het overheidsbeleid afneemt
• Eén op de zes bedrijven overweegt verplaatsing van activiteiten naar het buitenland
• Bedrijvigheid en dynamiek blijft vooralsnog stabiel, relatie met ondernemingsklimaat lastig vast te stellen
• De Nederlandse concurrentiepositie behoort tot de mondiale top…
• … daarbij komen de beleidsstabiliteit, langetermijnvisie van de overheid, uitvoerbaarheid van regelgeving, durfkapitaal en belastingbeleid wel als kanttekeningen naar voren

Kamerbrief
De SEO-rapportage is op 19 januari 2024 met de Tweede Kamer gedeeld. Lees hier de kamerbrief.

Dashboard
Bekijk hier een interactief dashboard met de resultaten van de monitor.